हलगोरु बेचेर पावर टेलर किन्दै पर्वतका किसान
संजय रेग्मी/समयको परिवर्तनसंगै कृषिमा पनि आधुनिकिकरणका कुराहरु उठीरहेका छन । नेपालको तराई क्षेत्रमा ट्रयाक्टर लगाएर खेतबारी जोतिन्छ भने पहाडी क्षेत्रमा गोरुको प्रयोग गरिन्छ । तर आजभोली भने पहाडका किसानहरु पनि गोरु पाल्न छोड्दै गएका छन ।
जोत्न र खन्नका लागि मिनि पावर टिलर अर्थात पेट्रोलियम पदार्थ राखेर मोटरको सहायताले खानजोत गर्ने मसीनका कारण गोरु पाल्नमा भन्दा यही मसीनको प्रयोगमा कृषकहरुको आकर्षण बढेको छ । जोत्नका लागि प्रयोग गरिने पावर टिलर लिनकै लागि जिल्ला कृषि विकास कार्यालय पर्वतको प्राङ्गणमा मेला वा प्रदर्शनी नै भएजस्तै गरी कृषकहरुको खचाखच भीड देखिन्छ । कार्यालयमा जम्मा भएका कृषकहरु मिनि टिलरले कसरी काम गर्छ ? अनी यसलाई कसरी चलाउने भनेर सिक्नमा ब्यस्त देखिन्छन ।
२ बर्षदेखि पावर टिलर हलो प्रयोग गर्दै आएका पर्वतको पकुवाका कृषक कृष्ण प्रसाद पौडेल भन्छन, “मलाई निकै सजिलो भएको छ । फुर्सदको समयमा बिहान बेलुका खेतबारी जोत्छु, दिउसोमा अरु काम गर्न भ्याएकै छु । गोरु खाज्ने, हलाजुवा जुटाउने बाउसे खोज्ने लगायतका टन्टा गर्न नपरेपछि मलाई खेतीपाती गर्न सजिलो भएकै छ ।” परम्परागत शैलीले गोरु पालेर खोतबारी जोत्नमा भन्दा आधुनिक उपकरणबाट काम छिटो हुने भएपछि पर्वतका किसानहरु आधुनिक हलो मिनि पावर टेलर किन्न हौसिकएका छन् । बजारमा पावर टिलर आएपछि कुश्मा नगरपालिका कटुवाचौपारीका तरकारी कृषक बिष्णु शर्माले अघिल्लो बर्ष आँफुले पालेका १ हल गोरु बेचे । शर्मा जस्तै पर्वतका कृषकहरु गोरु बेचेर पावर टिलर हलो किन्नमा आकर्षित छन । आधुनिक हलो किन्नकै लागि कृषि विकास कार्यालयमा आउनुभएका लिमिठानाका अशोक क्षेत्रीले भने, “गाउँमा भएका युवाहरु रोजगारी का लागि बिदेशीँदा गाउँमा जनशक्ति को अभाव छ । काम गर्ने मान्छे पाउनै मुस्किल छ । तर पावर टेलरलाई एक्लैले चलाएर पनि खनजोतका काम गर्न सकिने रहेछ ।” बर्खा याममा मिनि पावर टेलरले राम्रो काम नगर्ने भएपनि अघिपछिका लागि भने निकै सहज हुने कारणले पछिल्लो २ बर्षमा पर्वतमा मिनि पावर ट्रेलर प्रयोग गर्ने कृषकहरुको संख्या ह्वात्तै बढेको छ । यो आर्थिक बर्षमा जिल्लामा मिनि पावर टेलरको माग अझै बढेको कारण माग अनुसार आपूर्ति गर्न नै धौ धौ परेको बरीष्ठ कृषि विकास अधिकृत बासुदेव रेग्मीको भनाई छ ।
पावर टेलरको माग बढेपछि जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले १६ लाख रुपैयाँ पावर टेलर अनुदान कार्यक्रमको लागि छुट्याएको छ । ७५ हजार रुपैयाँ सम्म पर्ने पावर टेलर मसिनमामा कृषि विकास कार्यालयले ५० प्रतिशत अनुदान दिएको छ । कृषि विकास कार्यालय पर्वतले यसवर्ष भौगोलिक अवस्था र कृषकहरुको व्यवसायलाई हेरेर ८ देखि २० हर्ज पावरका ४० टेलर हलो वितरण गर्ने छ । त्यसपछि चालु आर्थिक वर्षमा धान चुट्ने मेसिन पनि वितरण गर्ने कार्यालयको तयारी छ ।
